Buồng trứng đa nang (PCOS) là một trong những rối loạn nội tiết phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, hormone, và thậm chí cả hệ chuyển hóa. Một trong những phương pháp phổ biến để phát hiện buồng trứng đa nang là sử dụng siêu âm để chẩn đoán. Vậy, siêu âm chẩn đoán buồng trứng đa nang là gì và tiêu chuẩn chẩn đoán ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Siêu âm chẩn đoán buồng trứng đa nang là gì?
Siêu âm là một phương pháp hình ảnh học an toàn và không gây đau đớn, được sử dụng để kiểm tra các cơ quan bên trong cơ thể. Trong trường hợp buồng trứng, siêu âm giúp mô tả chính xác cấu trúc và kích thước của buồng trứng, từ đó hỗ trợ trong việc xác định liệu phụ nữ có mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hay không.
Nói cách khác, siêu âm là công cụ giúp bác sĩ quan sát trực tiếp hình ảnh của buồng trứng. Khi siêu âm, các hình ảnh sẽ cho thấy số lượng nang buồng trứng, kích thước và bố trí của chúng bên trong buồng trứng. Đó là những yếu tố quyết định quan trọng để đánh giá tình trạng PCOS.
Cơ chế hoạt động của siêu âm
Siêu âm hoạt động dựa trên việc sử dụng sóng siêu âm (âm thanh có tần số cao) để tạo ra hình ảnh của các cơ quan trong cơ thể. Trong siêu âm chẩn đoán PCOS, thiết bị đầu dò sẽ được đặt tại vùng bụng dưới hoặc đầu âm đạo, từ đó ghi nhận phản xạ của sóng âm và chuyển đổi thành hình ảnh ba chiều mô phỏng cấu trúc bên trong buồng trứng.
Tiêu chuẩn chẩn đoán buồng trứng đa nang qua siêu âm
Để chẩn đoán chính xác PCOS qua siêu âm, các bác sĩ thường tuân theo tiêu chuẩn Rotterdam – một bộ tiêu chuẩn được Tổ chức châu Âu về Y học Sinh sản và Phôi học phát triển năm 2003. Theo tiêu chuẩn Rotterdam, một phụ nữ được xác định mắc PCOS nếu thỏa mãn ít nhất hai trong ba tiêu chí dưới đây:
1. Rối loạn kinh nguyệt
Kinh nguyệt không đều hoặc không có kinh (vô kinh) là một trong những dấu hiệu điển hình của PCOS. Phụ nữ mắc PCOS thường gặp tình trạng rối loạn chu kỳ kinh nguyệt như chu kỳ kéo dài (trên 35 ngày), gián đoạn kinh hoặc vô kinh.
2. Tăng lượng hormone nam
Sự gia tăng hormone nam (androgen) trong cơ thể phụ nữ cũng là một dấu hiệu của PCOS. Điều này thường dẫn đến các triệu chứng như rụng tóc, mọc lông thừa (ở mặt, ngực, bụng) và mụn trứng cá.
3. Buồng trứng đa nang qua siêu âm
Một trong những tiêu chí chính để chẩn đoán PCOS là dựa trên kết quả siêu âm. Các bác sĩ sẽ tìm kiếm hình ảnh của buồng trứng chứa từ 12 nang nhỏ trở lên (mỗi nang có kích thước từ 2 đến 9 mm) hoặc kích thước buồng trứng lớn hơn bình thường (thường >10 cm³).
Vì mỗi trường hợp là duy nhất, không phải tất cả phụ nữ mắc PCOS đều có tất cả các triệu chứng trên. Tuy nhiên, siêu âm đóng một vai trò rất quan trọng trong việc nhận diện một đặc điểm rất điển hình: buồng trứng chứa nhiều nang nhỏ và to hơn kích thước bình thường.
Siêu âm buồng trứng đa nang có chính xác không?
Siêu âm cung cấp một hình ảnh chi tiết và có độ chính xác cao về cấu trúc của buồng trứng. Tuy nhiên, chẩn đoán PCOS không chỉ dựa vào siêu âm mà cần kết hợp cùng với các bước kiểm tra khác, như xét nghiệm hormone và kiểm tra lâm sàng. Đặc biệt, với những phụ nữ đã hoặc đang trong thời gian dùng thuốc tránh thai, siêu âm đôi khi có thể không đưa ra kết quả chính xác về số lượng và kích thước nang.
Hơn nữa, đã có nghiên cứu chỉ ra rằng kích thước và số lượng nang buồng trứng có thể thay đổi theo tuổi hoặc tình trạng sinh lý của phụ nữ. Do vậy, kết quả siêu âm cần được đánh giá một cách cẩn thận và trong bối cảnh kết hợp với các triệu chứng lâm sàng khác.
Khi nào cần tiến hành siêu âm chẩn đoán PCOS?
Nếu bạn gặp phải các dấu hiệu như kinh nguyệt không đều, mọc lông thừa, rụng tóc, hay khó thụ thai, bạn nên gặp bác sĩ để kiểm tra và thực hiện siêu âm nếu có chỉ định. Quan trọng hơn, PCOS còn ảnh hưởng đến sức khỏe toàn diện của phụ nữ, gây ra các vấn đề như tăng cân, tăng nguy cơ mắc tiểu đường, hoặc bệnh tim mạch.
Siêu âm đặc biệt hữu ích trong các trường hợp nghi ngờ mắc PCOS nhưng không có các triệu chứng rõ ràng. Với phương pháp này, bác sĩ có thể kiểm tra chi tiết cấu trúc buồng trứng và xác định tình trạng bệnh một cách sớm và chính xác.
Kết hợp siêu âm với các phương pháp chẩn đoán khác
Mặc dù siêu âm rất phổ biến, nó không phải là công cụ duy nhất để chẩn đoán buồng trứng đa nang. Các xét nghiệm kiểm tra hormone (như hormone LH, FSH, testosterone) cũng rất cần thiết. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể yêu cầu bạn cung cấp tiền sử bệnh lý cũng như các dấu hiệu lâm sàng liên quan để đưa ra chẩn đoán chính xác hơn.
Điều quan trọng là PCOS có thể được điều trị và kiểm soát hiệu quả nếu phát hiện sớm. Việc chẩn đoán chính xác không chỉ giúp bạn hiểu rõ về tình trạng sức khỏe của mình mà còn ảnh hưởng đến kế hoạch điều trị lâu dài.
Kết luận
Siêu âm là một phương pháp được sử dụng rộng rãi và rất hữu ích trong việc chẩn đoán buồng trứng đa nang. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần kết hợp kết quả siêu âm với các xét nghiệm khác để xác định chính xác tình trạng bệnh. Nếu bạn có dấu hiệu hoặc lo lắng về PCOS, hãy chủ động thăm khám với bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra đúng cách.
Đừng quên truy cập website thegioithuba.vn để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về sức khỏe phụ nữ và các phương pháp chẩn đoán, điều trị PCOS một cách toàn diện. Nếu có câu hỏi hoặc thắc mắc, đừng ngần ngại để lại bình luận để được tư vấn thêm!
